Historia klubu

Sokołowskie gniazdo Towarzystwa Gimnastycznego Sokół założone zostało 17 listopada 1894 roku. Pierwszym prezesem Towarzystwa został baron Karol de Rüdenstein Rampelt, a jego zastępcą Bolesław Chodziński.

Trudno dokładnie ustalić, jakimi torami przebiegała początkowa działalność sokołowskiego Towarzystwa Gimnastycznego. Nie zachowała się bowiem korespondencja prowadzona przez gniazdo z innymi ogniwami organizacji, sprawozdania z działalności ani dokumenty mówiące o sokołowskim gnieździe. Z dużą dozą prawdopodobieństwa przypuszczać można, że wszystkie dokumenty z początkowego okresu istnienia Sokoła spłonęły w pożarze miasta z dnia 25 lipca 1904 roku.

Nie sposób natomiast zdobyć informacji od naocznych świadków tamtych wydarzeń, gdyż mijający czas nieubłaganie wyrwał ich wszystkich z grona żyjących. Warto podkreślić fakt, iż Sokół był pierwszą organizacją społeczną w Sokołowie powołaną jednocześnie w celu krzewienia tężyzny fizycznej i w celach kulturalnych.

Najważniejszą dyscypliną sportową przez pierwsze lata istnienia Towarzystwa była gra w kręgle. Za samą datę powstania klubu sportowego w szerszym tego słowa znaczeniu sokołowskie  społeczeństwo uznało jednak rok 1904. Jest to data sporna, lecz bierze się prawdopodobnie od osób związanych w tym czasie z formowaniem Towarzystwa. Od wielu lat obchody związane z rocznicą powstania klubu łączymy właśnie z tą datą.

Pierwszymi sekcjami sportowymi TG Sokół w Sokołowie były Sekcje: strzelecka i gimnastyczna. Szeroka działalność Towarzystwa Gimnastycznego trwała do pożaru miasta. Wielki pożar Sokołowa zahamował rozwój gniazda.

Wtedy nastąpiła kilkuletnia przerwa w działalności. Oficjalna reaktywacja Towarzystwa Gimnastycznego miało miejsce w 1910. Działalność Sokoła po wznowieniu działalności była zróżnicowana i nie odbiegała od tej prowadzonej przed pożarem miasta.

Futbol zawitał do miasteczka w 1912 roku. W czasie letnich wakacji Józef Woś, student jednej ze lwowskich uczelni  zaznajomił tutejszą młodzież z zasadami gry w piłkę nożną. Od tej pory futbol stawał się w Sokołowie coraz bardziej popularny, a regularne mecze futbolowe pojawiły się po odzyskaniu przez Polskę niepodległości.

Wybuch I wojny światowej zahamował niemal całkowicie działalność Sokoła. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości pojawiły się korzystne warunki do rozwoju sportu, a największą aktywność przejawiała drużyna sportowa Towarzystwa Gimnastycznego. Prócz tego istniała sekcja sportowa z drużyną piłki nożnej działająca przy Związku Kształcącej się Młodzieży w Sokołowie. Swoje drużyny piłkarskie utworzyły też Zorza i Strzelec, które prowadziły w naszym mieście działalność już w latach dwudziestych.

Pierwsze piłkarskie zawody odbyły się w Sokołowie w 1919 roku. Sokołowska ekipa nawiązała kontakty z drużynami z Głogowa, Rudnika, Rzeszowa i Leżajska, a same mecze rozgrywano zarówno u siebie jak i na wyjeździe. Przykładem zmagania się sokołowian z drużyną zamiejscową jest mecz rozegrany z Resovią 23 października 1932 r. na boisku Sokoła w Sokołowie. Rzeszowianie zwyciężyli w tym meczu 5:2 (3:1).

Jako boisko do piłki nożnej traktowano w początkowym okresie błonia pod Turzą. Dopiero w kilka lat po zakończeniu I wojny światowej zorganizowano u wylotu ulicy Raniżowskiej Duży stadion sportowy. Zbudowano go na początku lat 20-tych na placu zakupionym przez TG Sokół.

Dalsza praca na polu krzewienia kultury fizycznej została podjęta dopiero po zakończeniu II wojny światowej. Nie reaktywowano już Towarzystwa Gimnastycznego, a do istnienia powołano klub sportowy, który kilkakrotnie zmieniał swoją nazwę. Zmiana nazwy wynikała przede wszystkim z zakazu kontynuowania tradycji Towarzystw Gimnastycznych Sokół. Zakazywano także nazw klubów, które były związane z przedwojennym ruchem niepodległościowym.

Pierwszy powojenny sokołowski klub sportowy został założony już w kilka miesięcy po wyzwoleniu miasteczka (w roku 1945). Klub ten nie posiadał jeszcze nazwy, a jego jedyną sekcją sportową klubu była Sekcja Piłki Nożnej. Nieprzychylność ówczesnego burmistrza do rozwoju klubu sportowego spowodowała zaprzestanie działalności przez działaczy sportowych. W wyniku nieprzychylnego traktowania przez władze miejskie pierwszy klub sportowy upadł niedługo po jego założeniu.

Nowym klubem,  a właściwie kontynuacją wcześniejszego był Związkowy Klub Sportowy Związkowiec, założony 15 listopada 1947 roku. Do powstania klubu przyczyniło się wielu działaczy sportowych, którzy w międzyczasie powrócili do miasteczka. Wśród nich byli m.in. Tadeusz Łuszczki, Jan Osiniak i Kazimierz Stawiarski. W 1950 roku działalność klubu poszerzyła się o Sekcję Lekkoatletyki i Wychowania Fizycznego, Sekcję Piłki Ręcznej,  Sekcję Tenisa Stołowego oraz Sekcję Piłki Siatkowej. Pod koniec 1950 nastąpiło połączenie dwóch sekcji: piłki ręcznej i piłki siatkowej w Sekcję Gier Sportowych. Pojawiła się także nowa – Sekcja Szachowa.

Początki sokołowskiego sportu przedstawiają się w jasnych barwach. Podczas sezonu 1950 na siedem wyznaczonych meczy w rozgrywkach mistrzowskich drużyna Związkowca wygrywa sześć, jeden remisuje. Drużyna tenisa stołowego na cztery mecze wygrywa trzy. Obie te drużyny sokołowskie zajęły wówczas pierwsze miejsce w powiecie. W rozgrywkach Pucharu Polski sokołowska drużyna futbolowa zdobywa na przełomie 1950 i 1951 roku pierwsze miejsce w trzech powiatach (odpowiednik Okręgowego Pucharu Polski).

4 stycznia 1951 r. sokołowski Związkowiec przestał istnieć. W jego miejsce założono Koło Sportowe Spójnia, a opiekę nad nim przejęła Gminna Spółdzielnia Samopomoc Chłopska w Sokołowie. Losy Spójni od początku były naznaczone niechętną postawą opiekuna klubu i brakiem współpracy z nim. Wszystko to bardzo odbiło się na działalności klubu.  W roku 1952 znikła Sekcja Szachowa, Sekcja Gier Zespołowych przemianowana została na Sekcję Piłki Ręcznej, a Sekcja Tenisa Stołowego na Sekcję Tenisa Stołowego i Przygotowania Ogólnego. W 1953 r. pojawiła się na nowo Sekcja Szachowa, a Sekcja Tenisa Stołowego i Przygotowania Ogólnego rozpadła się na dwie osobne sekcje sportowe. Po roku w kole istniały następujące Sekcje: Gimnastyczna, Lekkoatletyczna, Piłki Nożnej, Siatkówki, Szachowa i Tenisa Stołowego. Te wszystkie zmiany sprawiły jednak tylko wrażenie prężnej działalności przy jednoczesnym braku rozwoju koła. Ze wszystkich sekcji działała właściwie tylko sekcja futbolowa, inne istniały tylko na papierze.

Działalność sokołowskiej Spójni niedwuznacznie wskazywała na brak rozwoju koła i podejmowanie przez Zarząd niewłaściwych decyzji. Rozwiązaniem tej trudnej sytuacji znaleziono w przemianowaniu Spójni na Klub Sportowy Sparta. Nastąpiło to na początku 1955 r. i spowodowało wyraźne ożywienie działalności sokołowskiego klubu.

Po krótkim okresie poprawienia się sytuacji klubu sokołowskiego, w roku 1956 nastąpiło ponowne jej pogorszenie. Rozwiązana została Sekcja Piłki Ręcznej i Sekcja Przygotowania Ogólnego. Powolny upadek klubu próbowano tuszować utworzeniem nowej Sekcji Piłki Siatkowej, lecz w praktyce sekcja ta okazała się fikcją.

W roku 1957 nastąpiła kolejna zmiana nazwy klubu. Nawiązując do nazwy miasteczka oraz do przedwojennej organizacji przemianowano Spartę na Klub Sportowy Sokołowianka. Pod nową nazwą klub zaczął funkcjonować 24 sierpnia 1957 roku. Rozwiązanie Sparty podyktowane było zlikwidowaniem Wojewódzkiej Rady Okręgowej ZS Sparta. Sokołowianka działała jednak przez dłuższy czas w ramach tego zrzeszenia. Wraz z powstaniem Sokołowianki opracowano statut klubu, który jasno określał cel, zadania i charakter klubu. Przyjęto, że terenem działalności i siedziba klubu jest miasto Sokołów, godłem klubu herb Sokołowa, zaś barwami – kolory biały i niebieski.

Sokołowianka przejęła cały majątek oraz wszelkie tradycje sportowe poprzednich klubów, stąd słusznie uważała się za dziedzica przedwojennego Towarzystwa Gimnastycznego.  W początkowych latach istnienia w klubie istniało siedem sekcji: lekkoatletyczna, turystyczna, piłki nożnej, tenisa stołowego, szachów, siatkówki i brydża sportowego.

Podobnie jak w przypadku Spójni i Sparty, Zarząd Sokołowianki nie potrafił znaleźć wspólnego języka z władzami Gminnej Spółdzielni w Sokołowie.  Trudno osądzić czyja wina była większa, lecz w świetle zachowanych dokumentów przypisać ją trzeba raczej spółdzielni. Działalność sportową Sokołowianki w dużym stopniu hamował również brak własnego lokalu. Z uwagi na taki obrót rzeczy, władze klubowe zdecydowały w roku 1960 zbudować własny pawilon sportowy.  Prace budowlane rozpoczęto w roku 1961. Warte podkreślenia jest, że większość prac budowlanych wykonano w czynie społecznym. Było to właściwie konieczne, ponieważ dotacje państwowe były zdecydowanie niewystarczające. Budowę sfinalizowano po czterech latach – w 1964.

Uroczyste otworzenie pawilonu nastąpiło 8 maja 1966 roku o 10:30. Od tego czasu zawodnicy mieli godziwe warunki do uprawiania sportu, a on sam zaczął się mocno rozwijać. W latach 60-tych XX wieku działalność klubu opierała się na kilku sekcjach z których najważniejsza była Sekcja Piłki Nożnej. Oprócz niej istniały i inne: szachowa, tenisa stołowego, piłki siatkowej oraz piłki ręcznej. Od 1970 roku Sokołowianka była klubem jednosekcyjnym o specjalności piłka nożna. W połowie lat 80-tych władze Sokołowianki zdecydowały się na rozbudowę pawilonu sportowego. Postawiono dobudować do jego budynku skrzydło z przeznaczeniem na szatnie, sanitariaty i saunę. Ostatecznie w roku 1986 powstał osobny budynek.